Üretim planlaması, üretim tesislerindeki süreçleri müşteri taleplerine en iyi şekilde cevap verebilecek bir hale getirmeyi amaçlayan bir iş sürecidir. Bu süreçlerde üretim aşamalarına dahil olan her türlü etken ve ekipman planlanarak üretim süreçlerine daha verimli bir şekilde katkıda bulunmaları sağlanır. Üretim planlamasına dahil edilen dinamikler arasında işgücü, üretim makineleri ve ekipmanlar başı çekmektedir. Bu başlıca kaynakların planlaması yapılarak söz konusu üretim tesisinin performans hedeflerini gerçekleştirebilmesi sağlanabilir. Pek çok üretim tesisi bu süreçleri gerçekleştirerek daha verimli bir üretim performansı sağlayabilmek adına bir üretim takip programından faydalanmaktadır. Bu anlamda bir ERP yazılımı kullanmak hem dijital şartların gerisinde kalmamanıza fayda hem de tüm süreçleri minimum zarar ve maliyet ile yönetebilmenize imkan sağlayacak. Peki üretim planlama nasıl yapılır? Bu yazımızda sizlerle bu sorunun cevabını paylaşıyor olacağız. Fakat bu konuya geçmeden önce üretim planlama süreçlerini daha yakından inceleyelim.
Üretim Planlama Nedir?
Üretim planlaması her üretim tesisi için en kritik iş süreçlerinden birisidir. Bu süreçler öncelikle üretim tesislerinin kendi üretim performansı hedeflerini gerçekleştirebilmesi bakımından oldukça önemlidir. Bununla birlikte üretim planlaması süreçleri müşterilerin taleplerine yeterli bir şekilde cevap verebilme konusunda da büyük katkı sağlamaktadır. Bu iş süreçlerinin önemine istinaden her üretim tesisi başarılı bir üretim planlaması sürecine ihtiyaç duymaktadır. Üretim planı, üretim tesislerinde gerçekleştirilen her üretim faaliyetinin neticesinde meydana getirilen son ürünlerin miktar ve zamanlama bazında bir projeksiyon haline getirilmesi sürecidir. Haydi şimdi de üretim planlama nasıl yapılır sorusunu yanıtlayarak konumuza devam edelim.
Üretim Planlama Nasıl Yapılır?
Üretim planlama nasıl yapılır? Bu soruyu cevaplarken üretim planlaması süreçlerinde rol oynayan dinamikler hakkında yeterli bilgiye sahip olmak gerekmektedir. Haydi öyleyse ilk olarak bu dinamikleri daha yakından inceleyelim. Üretim faaliyetlerini planlama süreçlerinde yer alan dinamiklere ait birçok data, performans göstergesi ve kısıtlama bilgileri etkili bir rol oynamaktadır. Bu dinamiklerden en önemlisi müşteri talepleridir. Müşteri taleplerinin belirlenmesinde ise müşteri siparişleri, siparişlerin aciliyetleri ve olası satış tahminleri etkili bir rol oynamaktadır. Üretim faaliyetlerinin planlamasında etkili olan bir diğer dinamik ise işletmenin sahip olduğu mevcut stoklardır. Bu stoklar arasında emniyet stok düzeyleri, envanterde yer alan hammadde, yarı mamul ve son ürün stokları en önemli etkenlerdir.
Üretim faaliyetlerinin planlamasında anahtar rol oynayan bir diğer dinamik ise açık siparişler, yani açık iş emirleridir. Açık iş emirleri üretime verilmiş iş emirleri ile tedarikçilere verilen satın alma siparişlerinden oluşmaktadır. Bu süreçlerde etkili olan bir diğer dinamik ise işletmenin sahip olduğu kaynaklardır. Bu kaynaklar da başlıca olarak kaynak kapasiteleri, aktif iş yükleri, eldeki kaynakların malzeme işlemeye olan elverişlilikleri, üretim elemanları, iş gücü kısıtlamaları ve üretim parti büyüklükleridir. Transfer kapasiteleri ve transfer büyüklükleri de üretim faaliyetlerini planlarken göz önünde bulundurulması gereken bir diğer önemli faktördür.
Gelelim şimdi de üretim planlama nasıl yapılır sorusunu yukarıdaki veriler ışığında daha net bir şekilde açıklamaya. Üretim tesisleri yukarıda yer alan verileri göz önünde bulundurarak ilk olarak bir ürün ağacı hazırlar. Daha sonra aynı şekilde yukarıda sıralamış olduğumuz veriler ışığında etkili bir şirket stratejisi oluşturulur. Bu şirket stratejilerinin oluşturulmasında da üretim stratejileri, planlama stratejileri ve anahtar performans göstergeleri ile hedefleri göz önünde bulundurulur. Son olarak ise tedarik zinciri operasyonları planlanır. Artık üretim planlama nasıl yapılır konusunda daha net isek şimdi de üretim planlama süreçlerindeki aşamaları daha yakından incelemeye geçebiliriz.
Üretim Planlama Sürecinin Aşamaları Nelerdir?
Üretim planlama sürecinin aşamaları uzun vadeli stratejik kararlar, orta vadeli taktiksel kararlar, kısa vadeli operasyonel kararlar ve anlık kararlar olarak incelenebilir. Bu süreçlerden uzun vadeli stratejik kararlar aşamasında stratejik iş ve yatırım planlaması gerçekleştirilir. Bu kapsamda üretim faaliyetlerinde ve planlamasında etkili rol oynayabilecek üretim kapasitesinin artırılmasına veya azaltılmasına yönelik kararlar alınır. Bu bağlamda ya yeni bir üretim tesisi inşa edilir ya da var olan bir üretim tesisi satın alınır. Aynı zamanda yeni üretim ekipmanlarının ve makinelerinin alınmasına da bu aşamada karar verilir.
Orta vadeli taktiksel kararlar aşamasında da kurumun bütçesi dahilinde tüm satış ve operasyon planlamaları gerçekleştirilir. Bu süreçlerde kritik kapasite ihtiyaçları tespit edilir. Daha sonra ise temin edilmesi uzun sürebilecek üretim malzemelerinin satın alma planlamaları gerçekleştirilir. Ardından stok projeksiyonları oluşturularak tedarik zinciri iş birlikleri gerçekleştirilir. Son olarak da alternatif tedarik senaryoları planlanır.
Kısa vadeli operasyonel kararlar aşamasında üretim planlama ve sipariş yönetimi ile malzeme ve kapasite planlama süreçleri ile ilgili kararlar alınır. Üretim faaliyetlerinin detaylı bir şekilde planlaması da tam olarak bu süreçte gerçekleştirilir. Bu bağlamda mevcut kapasite kontrolleri ve kapasite belirleme işlemleri de bu aşamada gerçekleştirilir. Belirlenen üretim planlaması doğrultusunda hammadde ve yarı mamul ürün teminleri karşılanır. Son olarak ise tedarikçilerin ve üretim tesisinin mevcut kapasitesi tespit edilir.
Anlık kararlar aşamasında ise operasyonel detay çizelgeleme işlemleri gerçekleştirilmektedir. Çizelgeleme işlemlerinde tesislerdeki üretim faaliyetlerinin başlama zamanlarından bitiş zamanlarına kadar pek çok ayrıntı belirlenir. Daha sonra ise setup yapma kararları alınır. Bu bağlamda mevcut kaynaklar ve rotalar için alternatifler arasında seçimler gerçekleştirilir. Son aşamada ise transfer parti büyüklükleri belirlenerek çizelge üzerinde gerekli güncelleştirmeler yapılır.
Üretim Planlama ve Kontrol
Üretim planlama ve kontrol, bir üretim tesisinde gerçekleştirilecek üretim faaliyetleri neticesinde ne kadar ürün üretilmesi gerektiğini belirleyen sürece verilen isimdir. Bu süreçlerde söz konusu üretim faaliyetlerini gerçekleştirebilme bakımından üretim tesislerinin gereksinimleri tespit edilerek karşılanır. Bu bağlamda üretilecek ürünlerin hem hedeflenen zaman aralığı içerisinde hem de hedeflenen kalite standartlarında üretilmesi sağlanır. Bu süreçler tüm bu üretim aşamalarının meydana getireceği maliyetleri de hedeflenen düzeylerde tutmayı amaçlamaktadır. Kısaca açıklamak gerekirse üretim planlaması ve kontrol süreçleri işletmelerin mevcut kaynaklarını maksimum verimle kullanabilmelerini sağlamayı amaçlar. Bu süreçlerin başarısı söz konusu işletmelerin karlılık oranlarını maksimize etme konusunda da doğrudan etkili olmaktadır.
Üretim Planlamanın Önemi Nedir?
Üretim planlaması, müşteri memnuniyetini sağlamanın temelidir. Bu bağlamda siparişe yönelik üretimde terminlere uyum oldukça önemlidir. Stoğa üretim söz konusu olduğunda ise yoka düşmemek kritik bir öneme sahiptir. Bu bağlamda etkili bir üretim planlaması terminlere uyum sağlama ve yoka düşmeme konularında üretim tesislerine büyük katkı sağlamaktadır. Üretim planlaması hem üretim hem depolama hem de tedarik zinciri süreçlerinde maliyet bakımından önemli tasarruflar sağlayabilme konusunda büyük fayda sağlamaktadır.
Üretim Yönetimi Programı Dia Özellikleri ve Avantajları
DİA yazılımın üretim yönetimi programı ile üretim tesisinizin mevcut malzeme envanterlerini takip edebilirsiniz. Bununla birlikte gerekli stoklama işlemlerini de kolayca gerçekleştirebilirsiniz. ERP Yazılımı üretim yönetimi modülü sayesinde çok daha verimli ve planlı üretim yönetimi sağlayabilmek son derece mümkün. Bu sayede yalnızca üretim süreçlerinizin maliyetlerinden tasarruf etmekle de kalmazsınız. Aynı zamanda üretim faaliyetleri konusunda zaman bakımından da önemli ölçüde tasarruf sağlayabilirsiniz.
DİA yazılımın üretim yönetimi modülü sayesinde elinizdeki ürünleri cinsi, özellikleri ve maliyetleri bakımından değerlendirmeye alabilirsiniz. Aynı zamanda mevcut müşteri taleplerini karşılayabilme bakımından da gerekli düzenlemeleri son derece pratik ve hızlı bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. DİA yazılımın iş ortaklarına sunmuş olduğu ek hizmetler sayesinde süreç analizleri de son derece hızlı bir şekilde ilerleyebilmektedir.
Portiga Kurucusu