Öncelikle her ticari işletmenin kuruluş tarihinden itibaren bir envanter defterine sahip olması gerektiğini belirterek yazımıza başlamakta fayda var. Peki söz konusu envanter defteri nedir? Envanter defterlerini her hesap dönemi sonunda şirkete ait taşınmazların, şirketin alacaklarının ve borçlarının en ince ayrıntısına kadar kayıt altında tutuldukları defterler olarak tanımlayabiliriz. Bu defterler söz konusu bu alacakları, borçları ve taşınmazlar gibi varlıkları da takip edebilme bakımından oldukça önemli bir yere sahiptirler. Hal böyle olunca sizlerin de defterin takibinde büyük bir çabanız olması gerekiyor. Ancak her zaman her işe yetişebilmek ne yazık ki mümkün değil. Bu nedenle E-Ticaret Danışmanlığı alarak yükünüzü hafifletebilir, işletmenize daha çok zaman ayırabilirsiniz.
Envanter Defteri Nedir?
Bir envanter defteri sıra numaralı ve ciltlidir. Ticari işletmelerin kullanmakta oldukları envanter defterleri ile ilgili hususlar ise Türk Ticaret Kanunu’nun 64 numaralı maddesi ile düzenlenmiştir. Bu bağlamda her envanter defteri bir nevi ticari değer hükmündedir. Envanter defterleri vasıtasıyla ilgili ticari işletmelerin sahip oldukları varlıklar hakkında doğru bilgileri edinebilmek adına defterlerin usulüne uygun bir şekilde hazırlanmış olmaları gerekmektedir. Bu sayede söz konusu ticari işletmenin envanter defterinde kayıt altına alınan dönemde elde etmiş olduğu ticari kazançlar da net bir şekilde belirlenebilmektedir. Envanter defterleri e-ticaret üzerinden faaliyet gösteren işletmeler için de aynı şekilde önemlidir. Bu öneme istinaden birçok işletme daha profesyonel ve titiz bir çalışma için bir e-ticaret danışmanlığı ile iş birliği yapmayı tercih etmektedir.
Envanter Listesi Ne Demek?
Vergi Usul Kanunu’nun 188 numaralı maddesi usulünce ticari işletmelerin envanterleri esas itibariyle usule uygun bir defter üzerine çıkartılmalıdır. Fakat daha büyük ölçekli ticari işletmeler daha geniş kapsamlı bir hizmet sağlamak amacıyla diğerlerine kıyasla çok daha çeşitli bir mal skalasına sahip olabilmektedir. Bu bağlamda söz konusu bu kurumlar sahip oldukları envanterlerini usule uygun bir şekilde listeler halinde de tanzim edebilme hakkına sahiptirler. Söz konusu bu listelere de envanter listeleri adı verilmektedir.
Envanter listeleri ile ilgili usul de Vergi Usul Kanunu ile belirlenmiştir. Buna göre envanter listeleri de sayfa üzerinden numaralanarak sıralanmalıdır. Bunun yanı sıra envanterler tanzim tarihine göre tarihlenmelidirler. Envanter listeleri de envanter listesini düzenleyen memur ve teşebbüs sahibi ya da onun vekili tarafından bizzat imzalanmalıdırlar. Aynı zamanda bir envanter defteri gibi de muhafaza edilmelidirler. Son olarak söz konusu bu envanter listelerinin özet sonuçları da ticari işletmeye ait envanter defterine yazılmalıdır. Envanter listeleri de tıpkı envanter defterleri gibi ilgili ticari işletme tarafından en az 5 sene boyunca muhafaza edilmelidir.
Envanter Defterini Kim Tutar?
Bu konuyu 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Gümrük ve Ticaret ve Maliye Bakanlıklarının söz konusu bu kanuna istinaden müşterek olarak çıkardıkları Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ açıklamaktadır. Buna göre her tacir bir envanter defteri tutmak zorundadır. Yasaya ve ilgili tebliğe göre söz konusu bu zorunluluk tacirlerin gerçek veya tüzel kişi olup olmadıklarına bakılmaksızın geçerli kılınmaktadır. Aksi takdirde envanter defterlerini tutmayan ve bu defterleri usule uygun bir şekilde muhafaza etmeyen tacirler adli para cezasına çarptırılmaktadırlar.
Envanter Defteri Nasıl Tutulur?
Bir envanter defterinin nasıl tutulacağı da kanunlar tarafından açık bir şekilde belirlenmiştir. Buna göre bir envanter defteri mutlaka Türkçe olarak tutulmalıdır. Bununla birlikte envanter defterlerinde kullanılacak para birimleri de Türk Lirası formatında olmalıdır. Envanter kayıtları, eksiksiz bir şekilde tutulmalıdır. Aynı zamanda bu kayıtların düzenli aralıklarla yenilenmeleri de gerekir. Yasadaki düzenlemelere göre envanter defterlerinde tutulacak kayıtlar arasında herhangi bir boşluk bırakılmamalı ya da satır atlaması yapılmamalıdır. Ciltli envanter defterlerinden kesinlikle bir sayfa koparılmamalıdır. Müteharrik yapraklarda yaprak sıralamasının değiştirilmesi ise yasaktır.
Bir envanter defterinde tutulan kayıtlar, üzerleri çizilmek suretiyle silinemez veya değiştirilemezler. Bu bağlamda envanter defterlerinde meydana gelebilecek hataların değişiklikleri de muhasebe esaslarına uygun bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Bir ticari işletme fiziki bir envanter defteri kullanmaya başlayacaksa öncelikle envanter defterinin açılış onayını yaptırmalıdır. Eğer kullanılmakta olan fiziki envanter defteri, ilgili dönemde tamamen bitmemiş ise bir sonraki hesap döneminin ilk ayı içerisinde onaylatılarak kullanılmaya devam edilebilir.
Envanter Defteri Ne Zaman Yapılır?
Bir envanter defteri, işe devam etmekte olan ticari işletme sahipleri için defterin kullanılacağı seneden hemen önceki ay içerisinde tasdik ettirilmelidir. Yani bu zaman dilimi normal hesap dönemleri için Aralık ayının sonuna kadardır. Ticari işletmenizin hesap dönemini Hazine ve Maliye Bakanlığı belirlemekte ise defteri kullanmaya başlayacağınız bu hesap döneminin ilk ayından bir önceki ayda tasdik işlemlerini gerçekleştirmeniz gerekmektedir. Envanter defterlerini tasdik ettirme süreci vergi muafiyetleri kalkan ticari işletmeler için ise vergi muafiyetinden çıkma tarihini takip eden 10 gün içerisinde gerçekleştirilmelidir. Halihazırda tasdik edilmiş bir envanter defterinin dolması nedeniyle yeni envanter defterine ihtiyaç duyan ticari işletmeler ise bu defterleri kullanmaya başlamadan hemen önce tasdik ettirme işlemlerini gerçekleştirebilirler. Aynı durum sair nedenlerden ötürü yıl içerisinde yeni envanter defteri kullanmakla yükümlü tutulan ticari işletmeler için de geçerlidir.
Envanter Defterinde Hangi Bilgiler Yer Almalıdır?
Envanter defterleri aracılığıyla düzenli takiplerin doğru bir şekilde yapılabilmesi adına defterlerde mutlaka yer alması gereken birtakım önemli bilgiler vardır. Bu bilgiler başlıca olarak açılış ve kapanış mizanları ile bilançolar ve işletmeye ait gelir tablosu şeklindedir. Bununla birlikte stok envanter listeleri ile demirbaş ve amortisman listeleri de mutlaka envanter defterlerine kayıt edilmelidir. Envanter defterlerinde yer alması gereken diğer önemli bilgiler ise alınan ve verilen çekler ile senet bilgileridir. Benzer şekilde işletme tarafından alınmış veya verilmiş olan teminatlar ve depozitolar da envanter defterlerinde yer almalıdır. Envanter defterlerinde bulunması gereken en önemli bilgiler arasında tahvil, bono, hisse senetleri ve menkul kıymetler de yer alır. Son olarak gelecek seneye devredecek olan gelirlerin ve giderlerin tahakkukları ile kredi ödemeleri de muhakkak envanter defterlerinde kayıt altına alınması gereken bilgilerdendir.
Portiga Kurucusu